کتاب مدیریت دانش، ابزار ها و روش ها

سخن مولفان کتاب مدیریت دانش

ما در حال زیستن در عصر دانایی‌محوری و دوران گذار به اقتصادهای مبتنی بر دانش (Knowledge-based Economy) هستیم. اقتصادهایی که بر پایه تولید، انتشار و به‌کارگیری دانش و اطلاعات بنا شده‌اند. امروزه تغییرات اقتصادی از جمله جهانی شدن بازارها، تغییرات فناورانه از جمله پیشرفت در فناوری اطلاعات و ارتباطات، تغییرات سیاسی از جمله مشارکت جامعه در تصمیم‌گیری‌های کلان یا تغییرات اجتماعی نظیر پیری جوامع، ظهور نسل هزاره (نسل Z) و … ، سازمان‌ها را مجبور به دریافت اطلاعات جدید راجع‌به مشتریان، بازارها، رقبا، فناوری‌ها و قوانین و مقررات می‌کند.

تغییرات اقتصادی، از جمله جهانی شدن بازارها؛ تغییرات فناورانه، از جمله پیشرفت در فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ تغییرات سیاسی، از جمله مشارکت جامعه در تصمیم گیری‌های کلان؛ یا تغییرات اجتماعی، نظیر پیری جوامع، ظهور نسل هزاره (نسل Z) و … سازمان‌ها را مجبور به دریافت اطلاعات جدید درباره مشتریان، بازارها، رقبا، فناوری‌ها و قوانین و مقررات می‌کند. در این شرایط، سازمان‌ها نیازمند شناخت دقیق نیازهای مشتریان و انتظارات ذی‌نفعان و ارتقاء ظرفیت و توانایی خودشان جهت تأمین نیازها به‌صورت سریع و مؤثر هستند. به‌عبارتی، سازمان‌ها شدیداً به‌دنبال ظرفیت‌سازی برای کسب اطلاعات و دانش و بهره‌برداری از آن می‌باشند.
دانش به‌عنوان کلیدی‌ترین منبع برای سازمان‌ها به این صورت تعریف می‌شود: «دانش مجموعه‌ای از مبانی علمی و نظری و زمینه‌های کاربست این مبانی (تصمیم‌گیری‌‌ها، حل مسئله و اقدام) است که در نوع آشکار خود در منابع علمی، نقشه‌‌ها، فرمول‌‌ها، قوانین، استانداردها و اسناد سازمانی و در نوع پنهان خود در ذهن‌‌ها، مهارت‌‌ها، تجارب و عملکرد افراد مستتر است و محصول گذر اطلاعات سازمان‌دهی شده و هدفمند از فرآیند اندیشه و ادراک انسانی است». مدیریت دانش نیز یک رویکرد نظام‌مند برای تسخیر، سازمان‌دهی، توزیع و ارائه دانش در یک سازمان به‌منظور تسریع در انجام کارها، به‌کارگیری مجدد بهترین تجارب و کاهش دوباره‌کاری‌ها تعریف می‌شود.
با توجه به اهمیت دانش و مدیریت مؤثر آن در سازمان‌ها و بنگاه‌های اقتصادی به‌منظور کسب و حفظ مزیت‌های رقابتی و افزایش رضایت طیف متنوعی از ذی‌نفعان، سازمان بهره‌وری آسیا (APO) اقدام به تدوین کتاب راهنمایی با عنوان «مدیریت دانش: روش‌ها و ابزارها» نموده است. وجه تمایز این کتاب با بیشتر کتاب‌های موجود در زمینه مدیریت دانش این است که این کتاب یک راهنمای عملی و کاربردی برای آشنایی و کاربست روش‌ها و ابزارهای مدیریت دانش در سازمان‌ها است. این کتاب مشتمل بر معرفی بیست و شش روش و ابزار کاربردی در زمینه مدیریت دانش، نظیر توفان فکری، ثبت آموخته‌ها و ایده‌‌ها، مرور آموخته‌‌ها، بازبینی پس از اقدام، داستان‌سرایی، فضای کاری تعاملی، کافه دانش، پایگاه‌های دانش، شبکه‌های اجتماعی، نگاشت دانش، پورتال دانش و دیگر روش‌ها و ابزارها است. همچنین، این کتاب به ارائه مدل بلوغ مدیریت دانش پرداخته است که ابعاد مختلف شامل رهبری، فرآیندها، کارکنان، فناوری، فرآیندهای مدیریت دانش و نتایج را می‌سنجد.
مترجمان این اثر امیدوارند ترجمه این کتاب گامی مؤثر در زمینه اجرا و پیاده‌سازی مؤثر مدیریت دانش در بنگاه‌های اقتصادی و سازمان‌های عمومی و تحقق اقتصاد مبتنی بر دانش در کشورمان به‌حساب آید. این مهم مستلزم تحقق فرآیندی است که سازمان‌ها به‌واسطه آن توانایی تبدیل داده به اطلاعات و اطلاعات به دانش را پیدا کنند و قادر باشند دانش خلق یا کسب شده را به‌گونه‌ای مؤثر در تصمیم‌ها و اقدامات خود به‌کار گیرند. در پایان از همه صاحب‌نظران، پژوهشگران، اساتید، دانشجویان، علاقه‌مندان و دغدغه‌مندان عرصه مدیریت دانش درخواست می‌کنیم که نظرات و دیدگاه‌های سازنده در زمینه این اثر و تجارب ارزشمندشان در زمینه به‌کارگیری آن در سازمان‌ها را با ما به اشتراک گذارند.